Wakacje od ZUS – informacje szczegółowe

W poprzedniej części opisałam Wakacje od ZUS szczegółowo pod kątem informacji ogólnych. W tym momencie przypomnę tylko, że z wakacji składkowych możesz skorzystać za jeden miesiąc w danym roku. Miesiąc wybierasz samodzielnie. Istotne jest tutaj to, że wniosek składasz miesiąc wcześniej, niż ten, za który chcesz uzyskać zwolnienie z opłacenia składek. Teraz skupimy uwagę na bardziej szczegółowych i technicznych informacjach, jakie będą potrzebne w nieco dalszej perspektywie czyli tuż po etapie złożenia wniosku o Wakacje od ZUS.

Zapraszam do dalszej części tej lektury 🙂

Wakacje od ZUS - informacje szczegółowe część 2
Wakacje od ZUS – informacje szczegółowe część 2

Kwoty refundacji

Zwolnienie obejmuje składki ustalane od najniższej podstawy wymiaru, która Cię obowiązuje. W przypadku wakacji składkowych nie stosuje się proporcjonalnego pomniejszenia podstawy wymiaru składek w sytuacji:

  • Twojej niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, za który zostałeś zwolniony z opłacenia składek,

  • gdy w trakcie tego miesiąca nastąpi ustanie podlegania ubezpieczeniom.

Kwoty, jakie możesz uzyskać z tytułu zwolnienia, są kwotami minimalnymi z najniższej podstawy. Oznacza to, że uzyskane zwolnienie nie będzie zbyt wysokie. Co więcej, jeśli opłacasz składki od wyższej podstawy to zrefundowana zostanie Ci tylko część minimalna. Kwoty refundacji z najniższych podstaw przedstawiają się następująco:

  • kod 0510/0512 kwota podstawy 4.694,40 zł

  • kod 0570/0572 kwota podstawy 1.290,00 zł

  • kod 0590/0592 kwota podstawy 1.276,60 zł

Kwota 1.276,60 zł z kodu 0590/0592 budzi duże wątpliwości, które na ten moment nie są jeszcze w żaden sposób wyjaśnione przez ZUS.

Składki, z których uzyskasz zwolnienie, sfinansuje budżet państwa. Oznacza to, że:

  • wliczają się one do Twojej przyszłej emerytury lub renty,

  • będziesz mieć uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

  • w miesiącu, za który uzyskasz zwolnienie, możesz normalnie prowadzić działalność gospodarczą, nie musisz jej zawieszać.

Pomoc de minimis

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązują nowe zasady udzielania pomocy de minimis liczenia okresu udzielonej pomocy (https://uokik.gov.pl/nowe-zasady-pomocy-de-minimis)

Okres z którego wyliczamy udzieloną pomoc rozpatrujemy od dnia poprzedzającego zdarzenie wstecz 3 lata.

Przykład:

  • termin złożenia wniosku o wakacje składkowe – 10.11.2024

  • okres pomocy liczymy od 09.11.2021 – 09.11.2024 (okres rozpoczyna i kończy się tym samym dniem)

Informacje o udzielonej pomocy de minimis można sprawdzić na stronie UoKiK – https://sudop.uokik.gov.pl/search/aidBeneficiary

Uwaga! 
Do pomocy de minimis wliczamy amortyzację jednorazową. Limit roczny to maksymalnie 50.000 euro. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji ws wakacji składkowych należy pamiętać o doliczeniu uzyskanej kwoty do limitu de minimis. Okres przedawnienia w ZUS to 5 lat, zatem trzeba mocno pilnować i dobrze to wszystko wyliczać. 

Zwolniony z opłacenia składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe będzie mógł być płatnik składek, który dysponuje limitem pomocy de minimis co najmniej w wysokości sumy obowiązujących go we wskazanym miesiącu kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne podlegających zwolnieniu.

Ważne! 
Zwolnienie w ramach wakacji składkowych stanowi tak zwaną pomoc de minimis. Jeśli chcesz skorzystać z wakacji składkowych, musisz dysponować limitem pomocy de minimis co najmniej w wysokości sumy obowiązujących Cię w danym miesiącu kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne, z których chcesz uzyskać zwolnienie. Kwota pomocy publicznej otrzymanej w okresie 3 minionych lat nie może przekroczyć 300 tys. euro. To oznacza, że nie możesz skorzystać ze zwolnienia, jeśli wyczerpałeś limit otrzymanej pomocy 300 tysięcy euro w okresie trzech ostatnich lat.

Zbieg tytułów do ubezpieczeń

W przypadku zbiegu tytułów ubezpieczeń z pomocą przychodzi art. 9. Osobom będącym w spółkach – art. 9 ust. 2.

Osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 2c i 7.

Osoba prowadząca kilka rodzajów działalności pozarolniczej jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z jednego wybranego przez siebie rodzaju działalności.

Zawieszenie działalności gospodarczej

Na moment składania wniosku o wakacje składkowe musisz być płatnikiem składek. Jako płatnik traktowany jest również prowadzący działalność, który ma zawieszoną działalność w momencie składania wniosku. Jeśli w listopadzie 2024 roku masz zawieszoną działalność, możesz złożyć wniosek w listopadzie br. o zwolnienie z opłacenia składek za grudzień br. Uzyskasz zwolnienie z opłacenia składek za grudzień, jeśli odwiesisz działalność w grudniu. Istotne jest, abyś w październiku podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu działalności choć jeden dzień. Jeśli Twoja działalność była zawieszona przez cały październik, nie spełnisz jednego z warunków niezbędnych do uzyskania ulgi.

Wspólnik spółki cywilnej

O zwolnienie z opłacania składek możesz ubiegać się również wtedy, gdy jesteś wspólnikiem spółki cywilnej, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność i wpisana do CEiDG.

Jako wspólnik złóż wniosek ze swojego profilu płatnika składek na PUE/eZUS, a nie z profilu spółki, której jesteś wspólnikiem.

Ważne! 
Wspólnicy spółki cywilnej jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą wpisani do CEIDG są płatnikami składek na własne ubezpieczenia. Spółka cywilna jest płatnikiem składek tylko wtedy, gdy zatrudnia pracowników lub zleceniobiorców. Oznacza to, że wspólnicy spółki cywilnej powinni rozliczać się na swoim indywidualnym koncie płatnika, a nie na koncie spółki. Dlatego wspólnicy spółek cywilnych zainteresowani wakacjami składkowymi, którzy rozliczają się na koncie spółki, powinni założyć swoje konto w ZUS. 

Wniosek o wakacje składkowe

  • Jak i kiedy złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych, złóż wniosek RWS (wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek za wskazany miesiąc). Wniosek możesz złożyć wyłącznie z profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS. Wnioski złożone w innej formie nie zostaną rozpatrzone.

Rozpatrzone zostaną tylko te wnioski, które wpłyną do ZUS w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który chcesz być zwolniony z opłacania składek. Jeśli złożysz wniosek w innym terminie, np. dwa miesiące wcześniej lub już w miesiącu, za który masz być zwolniony, taki wniosek pozostanie bez rozpatrzenia. Wniosek nierozpatrzony do dnia zgonu wnioskodawcy również pozostawia się bez rozpoznania.

Wniosek RWS możesz złożyć od 1 listopada 2024 r. Jeśli jesteś zainteresowany uzyskaniem zwolnienia z opłacenia składek za grudzień 2024 roku, złóż wniosek RWS do 30 listopada 2024 roku.

Wniosek RWS jest wnioskiem edytowalnym, do którego pobrane będą dane identyfikacyjne płatnika składek, a także domyślnie będzie wypełniony okres zwolnienia (miesiąc złożenia wniosku +1).

Część wniosku stanowi blok z danymi, które potwierdzają, że spełniasz warunki do uzyskania zwolnienia – m.in. oświadczenie o korzystaniu z pomocy publicznej de minimis czy osiągniętym przychodzie. Oświadczenia do wniosku są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. 

Wniosek, o którym mowa w art. 17a ust. 1, zawiera:

1) dane płatnika składek:

a) imię i nazwisko,

b) numer NIP i numer PESEL, a jeżeli nie nadano tych numerów lub jednego z nich – serię i numer dowodu osobistego albo paszportu;

2) wskazanie miesiąca kalendarzowego, w którym płatnik składek zamierza skorzystać ze zwolnienia z opłacenia składek, o których mowa w art. 17a;

3) oświadczenia, że na dzień złożenia wniosku płatnik składek spełnia warunki, o których mowa w art. 17a ust. 1 pkt 2 i 3;

4) zaświadczenia o pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, jaką otrzymał w okresie 3 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku, albo oświadczenie o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie;

5) informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis, dotyczące tego przedsiębiorcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, na których pokrycie ma być przeznaczona pomoc de minimis, o których mowa w art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 702).

Informacje jak wypełnić wniosek RWS na PUE ZUS/eZUS znajdziesz w instrukcji (plik pdf 3,4 mb)

  • Kiedy i jak dowiesz się, czy otrzymasz zwolnienie ze składek

ZUS rozpatruje wnioski zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego. Informacje w sprawie wniosku ZUS udostępni na Twoim koncie płatnika PUE/eZUS. Dodatkowo informacje o nowych wiadomościach w sprawie wniosku ZUS prześle na adres e-mail lub numer telefonu, który podasz na PUE/eZUS. Jeśli zostaniesz w całości zwolniony ze składek, otrzymasz informację. Jeśli ZUS przyzna Ci częściowe zwolnienie, lub gdy nie przyzna Ci ulgi, wyda w tej sprawie decyzję. Decyzję również przekaże na Twoje konto płatnika na PUE/eZUS.

  • Jak się odwołać od decyzji ZUS

Od decyzji wydanej przez ZUS możesz się odwołać. Odwołanie składasz za pośrednictwem ZUS do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego według Twojego miejsca zamieszkania. Masz na to miesiąc od dnia doręczenia decyzji.

Odwołanie możesz złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu, wtedy pracownik ZUS spisze odwołanie. Powinno ono zawierać: oznaczenie sądu, Twoje imię, nazwisko i adres, znak i datę decyzji, uzasadnienie odwołania, Twój podpis lub podpis Twojego pełnomocnika. Nie zapłacisz opłaty podstawowej od wniesienia odwołania.

Dokumenty rozliczeniowe w trakcie wakacji składkowych

  • Jakie dokumenty zgłoszeniowe składasz na wakacjach składkowych

Z uwagi na wprowadzenie wakacji składkowych wprowadzono również nowe kody tytułów ubezpieczeń – 0514, 0574, 0594.

Podejmujesz w tym zakresie działania, bowiem musisz dokonać przerejestrowań na odpowiednie kody. Robisz to w następujący sposób:

  • dokonujesz „przerejestrowania” (wyrejestrowania z dotychczasowego kodu i zarejestrowania na nowy) osoby korzystającej z wakacji składkowych,

  • otwierasz dodatkowy kod tytułu ubezpieczenia – 0514, 0574, 0594 – składając dokument ZUA z datą pierwszego dnia wnioskowanego miesiąca rozpoczęcia wakacji składkowych,

  • zamykasz wcześniej otwarty kod tytułu ubezpieczenia – 0514, 0574, 0594 składając dokument ZWUA zgodnie z zasadami składania dokumentów zgłoszeniowych z datą ostatniego dnia miesiąca wnioskowanego miesiąca wakacji składkowych (data na dokumencie wskazująca pierwszy dzień miesiąca następnego po miesiącu wakacji składkowych).

Konieczność złożenia dodatkowych dokumentów ZUA/ZWUA wynika z przepisów ZUS. ZUS jednak nie podjął jeszcze ostatecznej decyzji w sprawie wakacji składkowych i obowiązku dokonywania z tego tytułu przerejestrowań. Na ten moment duży problem techniczny posiada aktualnie program Płatnik.

Szczególną uwagę należy zachować przy kodzie 0590 – przerejestrowania należy dokonywać wyłącznie w mcu 12/2024. Od 01/2025 od razu należy dokonać zwrotnego przerejestrowanie, aby nie pozbawić się możliwości kontynuowania obniżonego ZUSu.

W ZUS zamknęły się możliwości „klonowania” deklaracji. ZUS będzie sporządzał deklaracje rozliczeniowe za podatników ale niejednokrotnie będą one wadliwe. Zatem dopilnuj i złóż swoją deklarację miesięczną sam lub z pomocą Twojej Księgowej.

  • Jakie dokumenty rozliczeniowe składasz na wakacjach składkowych

Za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek płatnik składek, czyli Ty, przesyłasz:

1) deklarację rozliczeniową;

2) imienny raport miesięczny z informacją o składkach finansowanych przez budżet państwa za osobę opłacającą składki za siebie;

3) imienny raport miesięczny z informacją o składkach finansowanych przez osobę opłacającą składki za siebie;

4) w przypadku zgłaszania do ubezpieczeń innych ubezpieczonych – imienne raporty za tych ubezpieczonych.

Deklaracje rozliczeniowe oraz imienne raporty miesięczne, które nie zostały złożone zgodnie z powyższym, sporządza ZUS.

Oznacza to, że za miesiąc, w którym korzystasz z wakacji składkowych, składasz następujące dokumenty rozliczeniowe w obowiązującym terminie:

  • ZUS RCA z kodem wakacyjnym z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa;

    • 05 14 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego,

    • 05 74 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia (korzystający z preferencyjnego ZUS),

    • 05 94 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu (dotyczy przedsiębiorców korzystających z ulgi mały ZUS plus).

  • ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie masz zwolnienia z tej składki;

  • ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych, jeśli zatrudniasz pracowników lub zleceniobiorców;

  • ZUS DRA, uwzględniające składki z utworzonych raportów RCA.

Jeśli masz zwolnienie ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, a opłacasz składki tylko za siebie, nie wykazujesz tego w deklaracji.

Jeśli masz obowiązek opłacania składek za innych ubezpieczonych, uwzględniasz w deklaracji ich składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Jeżeli nie złożysz wymaganych dokumentów, ZUS zrobi to za Ciebie. Zestaw właściwych dokumentów ZUS utworzy na podstawie dostępnych w systemie danych, ale nie będą one obejmowały dokumentów za Twoich pracowników. Utworzenie dokumentów może się wiązać również z ustaleniem minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla danej formy opodatkowania.

  • Jakie dokumenty rozliczeniowe składasz, kiedy nie uzyskasz zwolnienia ze składek

Jeśli nie otrzymasz ulgi, musisz wysłać dokumenty o rozliczeniu składek na zasadach ogólnych oraz opłacić składki  za miesiąc, o który wnioskowałeś. Zrób to również wtedy, gdy składasz odwołanie. Jeśli sąd zmieni decyzję wydaną przez ZUS, to skorygujesz te dokumenty i możesz złożyć wniosek o zwrot nadpłaty, o ile będzie występowała.

Konsekwencje wakacji składkowych

  • Wakacje składkowe a podatek dochodowy

Dla przedsiębiorcy składki finansowane w ramach wakacji składkowych będą przychodem zwolnionym od podatku o czym mówią art. 21 ust. 1 pkt 160 u.p.d.o.f./art. 10 u.z.p.d. Wolne od podatku będą kwoty składek na ubezpieczenie społeczne, fundusz pracy i fundusz solidarnościowy w wartości objętej wakacjami składkowymi.

Składek objętych wakacjami składkowymi:

  • podatnik opodatkowany na zasadach ogólnych (skala podatkowa, podatek liniowy) nie będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów lub odliczyć od dochodu (art. 23 ust. 1 pkt 55a u.p.d.o.f.; art. 26 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f.);
  • podatnik opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym nie będzie mógł odliczyć od przychodów (art. 11 ust. 1 u.z.p.d.).
Ważne!
Wakacje składkowe będą neutralne podatkowo, nie będzie przychodów ale też nie będzie kosztów zatem będziemy mieć większy podatek do zapłaty.
  • Czy wakacje składkowe wpływają na świadczenia z ZUS

Wakacje składkowe nie mają wpływu na uprawnienie do korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe za miesiąc objęty zwolnieniem są finansowane z budżetu państwa. W czasie wakacji składkowych zachowana zostaje ciągłość ubezpieczenia chorobowego. Okres wakacji składkowych nie jest okresem przerwy w ubezpieczeniach.

Wpływ na podstawę wymiaru zasiłku ma:

  • płatnik wykazujący minimalną podstawę
  • płatnik wykazujący podstawę wyższą niż minimalna
Ważne!
Wakacje składkowe nie przerywają świadczeń chorobowych czy macierzyńskich ale mają bardzo duży wpływ na podstawy tych świadczeń.
  • Wakacje składkowe a przyszła emerytura

Przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe. Aby uzyskać minimalną emeryturę wymagany minimalny okres składkowy to 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Okres wakacji składkowych jest okresem ubezpieczenia wobec czego będzie to okres zaliczany do odpowiedniego stażu emerytalnego jako okres składkowy.

Należy zwrócić tutaj szczególną uwagę na inny fakt a mianowicie na to, czy składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe finansowane z budżetu zwiększą kapitał na rzecz świadczenia emerytalnego. Jak dotąd wprost z przepisów to niestety nie wynika wobec czego można się spodziewać, że nie zostanie to uwzględnione w kapitale emerytalnym.

Ważne!
Wakacje składkowe mają wpływ na przyszłą emeryturę - czekamy tutaj na rozwój wypadków.
  • Wakacje składkowe a zasiłek dla bezrobotnych

Okres wakacji składowych nie wpływa negatywnie na prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Miesiąc zwolnienia zalicza się do 365 dni opłacania składki na fundusz pracy.

Ważne!
Zasiłek dla bezrobotnych - okres wakacji składkowych zabezpiecza ten stan rzeczy.

Podsumowanie - warto wiedzieć
Z wakacji składkowych będziesz mógł skorzystać niezależnie od tego, w jakiej formie rozliczasz podatek dochodowy (PIT, ryczałt, karta podatkowa). Nie musisz martwić się, że wakacje składkowe spowodują przerwę w opłacaniu składek i utracisz prawo do zasiłku chorobowego lub Twoja przyszła emerytura będzie niższa. W miesiącu, kiedy skorzystasz z rozwiązania Twoje składki na ubezpieczenia społeczne zostaną opłacone z budżetu państwa a Ty będziesz mieć zachowaną ciągłość świadczeń. To Ty także zdecydujesz, czy w czasie kiedy korzystasz z wakacji składowych wyjedziesz na urlop czy nadal będziesz pracować, osiągać przychód i wystawiać faktury. Wsparcie będzie udzielane Ci w trybie pomocy de minimis. Składając wniosek do ZUS złożysz oświadczenie o uzyskanej dotychczas pomocy w tej formule.

Wakacyjne Q&A

Ograniczenie rocznego przychodu do wysokości nieprzekraczającej równowartości w złotych 2 milionów euro dotyczy tylko jednego roku kalendarzowego poprzedzającego rok złożenia wniosku. W opisanym przypadku chodzi o rok kalendarzowy 2022 albo 2023.

Jest to jednoznacznie określone w ustawie. Mowa w niej o przypadku, kiedy przedsiębiorca w dwóch poprzedzających latach nie osiągnął przychodu lub w jednym z dwóch poprzedzających lat osiągnął przychód nieprzekraczający równowartości 2 mln euro.

Gdy określa się limit osób zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego, należy przyjmować sumę osób zgłoszonych do tych ubezpieczeń w ciągu danego miesiąca. Oznacza to, że w przedstawionym przykładzie płatnik nie spełni warunku limitu ubezpieczonych, ponieważ w ciągu miesiąca będzie miał zgłoszonych do ubezpieczeń łącznie 11 osób (wraz ze sobą).

Płatnik może skorzystać z wakacji składkowych, jeżeli m.in. w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 10 ubezpieczonych.

Użyty w ustawie zwrot „miał zgłoszonych” wskazuje wprost na faktyczne zgłoszenie ubezpieczonych do ZUS od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku.

Czas trwania umowy nie ma znaczenia. Mogła zostać zawarta nawet na 3 dni.

Limit ubezpieczonych zgłoszonych do ubezpieczeń dotyczy miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku.

Przykładowo, aby skorzystać z wakacji składkowych w grudniu, wniosek musi być złożony w listopadzie. Zatem badanie stanu zgłoszeń do ubezpieczeń dotyczy października.

Jeżeli przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników i co miesiąc rozlicza składki tylko za siebie na dokumencie ZUS DRA, to za miesiąc, w którym zostanie mu udzielone zwolnienie z opłacania składek (wakacje składkowe), będzie zobowiązany złożyć:

      • ZUS RCA z kodem wakacyjnym z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa;

      • 05 14 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, albo

      • 05 74 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia (korzystający z preferencyjnego ZUS), albo

      • 05 94 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu (dotyczy przedsiębiorców korzystających z ulgi mały ZUS plus),

      • ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej (zgłoszonym do ZUS) i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie uzyskał zwolnienia z tej składki;

      • ZUS DRA, uwzględniające składki z utworzonych raportów RCA.

Zgodnie z art. 18d ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek stanowi najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru składek, o której mowa w art. 18 ust. 8 (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia) albo art. 18a ust. 1 (30% minimalnego wynagrodzenia), lub podstawa wymiaru składek ustalona zgodnie z art. 18c ust. 1 i 2 (indywidualnie ustalona podstawa wymiaru składek dla osoby korzystającej z ulgi mały ZUS+). Intencją ustawodawcy było to, by obniżyć obciążenia z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych poprzez zwolnienie takich osób z obowiązku odprowadzania składek przez jeden miesiąc kalendarzowy w każdym roku kalendarzowym – przy zachowaniu ciągłości ubezpieczenia. Oznacza to, że przepisy nie przewidują możliwości zadeklarowania wyższej podstawy wymiaru za miesiąc objęty tzw. wakacjami składkowymi niż wskazana w art. 18d (nie mogą rozliczyć dodatkowych składek finansowanych przez siebie od nadwyżki).

Dokument DRA za miesiąc wakacji składkowych należy wypełnić tak samo jak w przypadku zatrudnienia pracowników, czyli z pominięciem bloku X.

W przypadku gdy przedsiębiorca, który opłaca składki wyłącznie za siebie, został zwolniony z opłacania składek na Fundusz Pracy/Fundusz Solidarnościowy, to w dokumencie ZUS DRA w ogóle nie wykazuje tej składki.

Ten zapis oznacza, że dla okresu wakacyjnego nie ma proporcjonalnego zmniejszania podstaw. Za ten okres płatnik otrzymuje bonus w postaci składek sfinansowanych z budżetu państwa za cały miesiąc.

Płatnik, który ma zaległości w opłacaniu składek, może skorzystać z wakacji składkowych. Stan rozliczeń nie ma wpływu na możliwość skorzystania z tej ulgi.

Dopiero po uzyskaniu pozytywnego rozstrzygnięcia płatnik ma obowiązek złożyć dokumenty uwzględniające wakacje składkowe. Jeżeli wniosek nie zostanie rozstrzygnięty przed terminem składania dokumentów rozliczeniowych za okres, za który płatnik zawnioskował o zwolnienie, ma obowiązek złożyć za ten okres komplet dokumentów z rozliczeniem składek na dotychczasowych zasadach. Po otrzymaniu zwolnienia płatnik złoży korektę dokumentów z rozliczonymi składkami wakacyjnymi.

Płatnik może wycofać wniosek do momentu jego rozstrzygnięcia. Rozstrzygnięcie oznacza:

      • informację o zwolnieniu,

      • odmowę zwolnienia,

      • pozostawienie bez rozpatrzenia,

      • umorzenie postępowania

      • lub odmowę wszczęcia postępowania.

Płatnik będzie mógł również skorygować wniosek do momentu jego rozstrzygnięcia. Korekta lub uzupełnienie wniosku będą możliwe na takich samych zasadach jak w przypadku wniosku podstawowego – elektronicznie na PUE. Przy czym korekcie mogą podlegać dane dotyczące pomocy publicznej. Pozostałe warunki są na oświadczenie i nie trzeba podawać dla nich danych.

Jeśli płatnik stwierdził, że np. nie spełnił warunku przychodowego, nie będzie miał jak skorygować wniosku w tym zakresie. W takim przypadku powinien się zastanowić nad jego wycofaniem.

Jeśli klient będzie chciał wycofać lub uzupełnić korektę wniosku, system podpowie mu datę wniosku, który został złożony i nie jest jeszcze rozpatrzony.

Tak, komornik sądowy będzie mógł skorzystać z wakacji składkowych.

Co prawda ustawa o komornikach sądowych stanowi, że nie są oni przedsiębiorcami, jednak art. 33 ust. 3 tej ustawy wskazuje, że do komornika stosuje się przepisy (m.in.) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczące osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. W myśl zaś art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych. Do osób wymienionych w art. 8 ust. 6 pkt 1 ma natomiast zastosowanie art. 18a, który daje prawo do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jako kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Do tych osób ma zastosowanie również art. 18c ustawy, który dotyczy ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zależnie od wysokości dochodu.

W konsekwencji komornicy sądowi mają prawo do tzw. preferencyjnych składek oraz do ulgi mały ZUS+. Nie mają natomiast prawa do ulgi na start, której zasady są uregulowane w art. 18 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Czy w przypadku wspólników spółek cywilnych do liczby ubezpieczonych wliczamy osoby ubezpieczone zgłoszone na koncie spółki?

Płatnik może skorzystać z wakacji składkowych, jeżeli m.in. w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 10 ubezpieczonych. Użyty w ustawie zwrot „miał zgłoszonych” wskazuje wprost na faktyczne zgłoszenie ubezpieczonych do ZUS przez płatnika wnioskującego o zwolnienie od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku. Czyli muszą to być ubezpieczeni zewidencjonowani na koncie danego płatnika.

Jeżeli wniosek o wakacje składkowe składa wspólnik spółki cywilnej, to do limitu ubezpieczonych należy wliczyć jedynie ubezpieczonych zgłoszonych na jego osobistym koncie płatnika.

W przypadku wspólników spółek cywilnych do liczby ubezpieczonych nie będą wliczane osoby ubezpieczone, które są zgłoszone na koncie spółki cywilnej jako płatnika.

Czy do liczby ubezpieczonych będą wliczane osoby, które są cały miesiąc na zasiłku chorobowym lub świadczeniu rehabilitacyjnym oraz takie, które mają wykazane kody 151 i 152?

Do stanu posiadania limitu osób ubezpieczonych wlicza się co najmniej jeden dzień aktywnego zgłoszenia w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku do ubezpieczeń emerytalno-rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego. Oznacza to, że badanie limitu odbywa się w ramach całego miesiąca i do jego ustalenia wliczane są wszystkie osoby, które w danym miesiącu podlegały ubezpieczeniu chociaż jeden dzień. Przy czym osoby, które cały miesiąc przebywały na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym lub pobierały zasiłek macierzyński, nie są wliczane do liczby ubezpieczonych.

Do liczby ubezpieczonych będą natomiast wliczone osoby, które są cały miesiąc na zasiłku chorobowym lub świadczeniu rehabilitacyjnym oraz które mają wykazany kod świadczenia/przerwy 151 (okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bez prawa do wynagrodzenia lub zasiłku) i 152 (okres nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy).


Podstawa prawna

  • Ustawa z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 863).

  • Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
  • Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 572).

  • Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (Dz.U. z 2024 r. poz. 1296).

  • art. 33 ust.3 ustawy z 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1691) – Komornik sądowy może skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek na zasadach dotyczących osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Na tym kończymy drugą i jednocześnie ostatnią część publikacji z serii: „Wakacje od ZUS”

w całości poświęconej zagadnieniom szczegółowym.

Dziękuję za uwagę!

Polecam i zapraszam 

Dział: KSIĘGOWOŚĆ
Dział: DORADZTWO PODATKOWE

"MANUFAKTURA.KONIN" - TWOJA KSIĘGOWOŚĆ

„MANUFAKTURA.KONIN” – TWOJA KSIĘGOWOŚĆ